Lampourdoun
Xanthium strumarium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lapeto, Gafarot.
Noms en français : Glouteron, Lampourde commune.
Descripcioun :Lou lampourdoun èi lou mens coumun di tres Xanthium de Prouvènço. Si fuieo, verdo e de formo de triangle, an un long pecout. Se destrìo de Xanthium orientale que fai de fru pu pichot (< 1,5 cm) e qu'an mens d'espino.
Usanço :La planto es empouisounanto pèr li bèsti e peréu lis ome. Caup de carbossiatratiloside proun dangeirous. S'atrovo dins la medecino tradiciounalo chineso e d'americo. Lis amerendian se servon di grano en emplastro pèr sougna li plago.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Xanthium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Xanthium strumarium L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753